Mayaların altıncı güneş çağının başlangıcı olarak belirttikleri 21 Aralık 2012’de sona eren Haab takviminin, gerçekten bu tarihte sonlandığı bilim insanlarınca doğrulandı. Elde edilen sonuç, takvimin uzun yıllar sanıldığı gibi dünyanın sonuna göre değil, önemli mevsimsel, kozmik ve dini olaylara göre düzenlendiği görüşünü tekrar doğruladı.
Haab Takvimi beş zaman biriminden oluşan karmaşık bir sistemi temsil ediyor. Bu zaman birimleri: Bak’tun (144 bin gün), K’atun (7200 gün), Tun (360 gün), Winal (20 gün) ve K’in (1 gün).
Mayaların 40’tan fazla yerleşim biriminde M.S 600-900 yılları arasında kullanılan Haab takvimi, önemli olayların başlangıcını takip etmek için kullanılıyordu. Ancak modern gümünüzdeki araştırmacıların Mayaların belirlediği mitolojik başlangıç noktalarını kesin olarak belirleyememesi, hükümdarlıkta yaşanan değişimler, askeri zafer ve yenilgiler ile dini olayların tarihlerinin belirlenmesini zorlaştırdı.
Dahası, 16’ıncı yüzyılda Avrupalı kaşiflerin Amerika kıtalarını boydan boya keşfetmeye başlaması ve antik uygarlıkları istila etmeleri, Mayaların yarattığı takvim ve diğer önemli bilgilerin büyük hasar görmesine neden oldu. İspanyol koloniciler, Maya uygarlığına ait eserlerin büyük kısmının yok olmasında başı çekti.
AHŞAP KİRİŞ ANAHTAR OLDU
Scientific Reports dergisinde yayımlanan araştırmada yer alan, ABD’nin Pennsylvania State Üniversitesi’nden Douglas J. Kennett, ‘eksikleri kapatmak için tarihi ve astronomik veriler kullandıklarını’ belirtti.Kennett ve ekibi, Haab Takvimi’ndeki olayları modern takvimde yerleştirebilmek için antik Tikal kentinde bulunan, üzerineki oymalar özenle yapılmış ahşap bir sütun kullandı. Desenlerde, Tikal’ın ‘Chan K’awiil’ adıyla bilinen kralı tasvir edilmişti. Chan K’awiil hakkında bulunan bilgiler, kralın bir diğer krallık, Calakmul’un kralı Yich’aak K’ahk’a karşı yenildiğini anlatıyordu.
Farklı kalsiyum yoğunlukları üzerinde radyokarbon tarihleme ve istatistiki ağaç büyüme oranları hesaplayan araştırmacılar, sütunun M.S 658 ile 696 yılları arasına ait olduğunu gösterdi. Sonuçlar, Haab takvimi için 1905’te öne sürülen Goodman-Martinez-Thompson (GMT) ilişkisini destekledi.
Kennett, oyma işlenen sütunun sapodilla ağacından yapıldığını ve elde edilen tarihler arasındaki farkın, sert yapılı ağacı işlemek için gereken uzun yıllardan kaynaklandığını düşünüyor. Sütunun yaşı, Chan K’awiil’in yenildiği savaşın tarininin yanı sıra, Mayaların kuralıkla başlayan çöküşüne rastlayan tarihleri de doğruluyor.
Böylece, 13 Bak’tun’dan oluşan Haab takviminin, 21 Aralık 2012’yi gösterdiği kabul edilen tarihi de doğruluk kazanıyor. Kennett, “13’üncü Bak’tun’un değiştiği zaman kesin değil ama Aralık 2012 içinde olduğuna eminiz” dedi.
